Türkiye'de internet sektörü denilince ilk akla gelen isimlerin bundan 12 yıl önce, yani alüminyum folyo tarzı kıyafetlerin moda olduğu ve bir milenyum çılgınlığının yaşandığı 2000 yılında ne durumda olduklarını merak ettim. Bugün 'sözü dinlenilen' konumuna gelmiş bu kişiler o günlerde muhtemelen eş dost toplantılarında sorulan "Ee ne iş yapıyorsun bakalım?" sorusuna tatmin edici bir cevap vermekte zorlanıyorlardı. Yine muhtemelen eş dost hafızasında "Müzeyyen Hanımın oğlu internetçiymiş galiba. İnternet neyse artık! Düzgün bir işe girse ya!" şeklinde yer edinmişlerdi.
Burak Büyükdemir'in şuradaki yazısına göre, Nokta'nın CEO'su Tümay Asena ve beş arkadaşı, büyük ihtimalle soğuk bir Ankara gününde bir emlakçının peşi sıra girdikleri döküntü dairede (Emlakçı ağzıyla "biraz bakım isteyebilen daire") 'internet işleri' yapma hayalleri kuruyorlardı. 250 lira kirayla bu daireyi tutup işe giriştiler...
Burak Büyükdemir demişken, Etohum gibi değerli bir projeyi hayata geçiren ve 'internet işleri' yapmak isteyen yüzlerce gencin elinden tutan Büyükdemir o yıl bir yandan Vestelnet'te çalışırken bir yandan da Columbia Üniversitesi'nde "E-Commerce: Creating Strategic Advantage" konulu yönetici eğitimi programına katılmış.
Aynı dönemde eğitim için ABD'de bulunan bir diğer isim de Yemeksepeti'nin kurucusu Nevzat Aydın. 99'da Boğaziçi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği bölümünden mezun olduktan sonra University of San Fransisco'ya e-ticaret eğitimi için giden Aydın, 2000'de Türkiye'ye dönmüş ve yemeksepeti.com fikrini hayata geçirmek için çalışmalara başlamış.
Geçtiğimiz günlerde Nevzat Aydın'la birlikte DLD Konferansı Türkiye oturumunda konuşan isimlerden olan ve örnek girişimci payesini sonuna kadar hak eden Sina Afra dünyanın önde gelen danışmanlık şirketlerinden KPMG'de çalışıyormuş. Aynı konferansta yer alan diğer bir isim olan, Peak Games kurucusu Sidar Şahin ise Star Gazetesinde internet ve teknoloji editörü olarak çalışıyor, bir yandan da gazete için internet ve oyun dünyası odaklı bir ek hazırlıyormuş... DLD etkinliğinin son girişimcisi ve sektörün son zamanlarda kendinden en çok söz ettiren isimlerinden biri olan Alemşah Öztürk Plus v.2 Interactive'de kreatif direktörlük yapıyormuş. Elbette, ileride kuracağı reklam ajansının hayallerini de kuruyordur.
Alemşah Öztürk gibi yeni nesil pazarlama iletişiminin öncü firmalarından birini (Promoqube) kuran Özgür Alaz İstanbul Teknik Üniversitesi İşletme Mühendisliği bölümünde okumak üzere taşındığı İstanbul'a alışmaya çalışıyordur muhtemelen... Aynı dönemde, günümüzde internet sektörüyle ilgisi olan herkesin her sabah göz attığı site olan Webrazzi'nin kurucusu Arda Kutsal da Girne Amerikan Üniversitesi'nde Endüstri Mühendisliği bölümüne devam ediyordu.
Hazır 'öğrenci' demişken, genç yaşta büyük başarılar yakalayan iki gencin de üniversite öğrencisi olduğunu söylemekte fayda var. Youth Holding kurucusu Emrah Kaya İstanbul Üniversitesi'nde, Youth Republic kurucusu Serhat Gürcü ise Celal Bayar Üniversitesi'nde okuyor ve bir yandan da gelecekteki şirketlerinin temellerini atıyorlardı.
2000 yılı aynı zamanda gazetelerin iki internet sitesi kurucusuna özel ilgi göstermeye, onlarla röportajlar yapmaya başladığı yıldı. İtiraf.com'un kurucusu (Ve sonrasında sayısız başarılı sitenin kurucusu) Ersan Özer, Hürriyet'teki 'Hep Birlikte İtiraf Ediyoruz' başlıklı haberde şöyle demiş: "Doğrusu ben de bu kadar ilgi beklemiyordum. Her gün 3.500 ziyaretçisi var. Günde en az da 700 itiraf geliyor." Hedefinin de beş yıl sonra internette çalışıyor olmak olduğunu belirtmiş. Bu arada haber metninin "Hadi itiraf edin" cümlesiyle başlıyor olması, metni bizzat Ertuğrul Özkök'ün yazmış olduğu şüphesini doğuruyor... Ersan Özer bir yandan da NTV'de haber merkezindeki editörlük görevine devam ediyormuş.
İkinci internet sitesi kurucusu tabii ki Sedat Kapanoğlu'ydu. Yayın hayatına başlayalı bir yıl olan Ekşi Sözlük, yavaş yavaş ilgi ve tepki çekmeye başlamış. Ama Kapanoğlu'nun "Birisi sözlüğe bir şey yazsa" başlığına entry girmesinden, siteye olan ilginin yeterli düzeyde olmadığı anlaşılıyor. Belki de, defalarca yaşadığı gibi bu işin de başarısızlıkla sonuçlanmasından korkuyordur (Ya da belki sözlüğü hala 'iş' olarak görmüyordur.) SSG'nin bir korkusu da, 29 Ocak tarihinde yazdığı şu entry'de kendini gösteriyor: "Ulusal Bilgi Güvenliği Üst Kurulu; yasalaştırılmaya çalışılan ve internette içerik denetimi yapacak olan, kafasına esen siteyi kapatma yetkisi olan tasarı halindeki devlet birimi." Bu ikinci korkusu gerçekleşmiş gibi... Kapanoğlu aynı yıl, bitiremeyeceğinden haberi olmaksızın Doğuş Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği bölümünü kazanmış. Bu durum ileride Microsoft'ta çalışırken kendisine "Ama seni üniversite okumadan nasıl Microsoft'a aldılar ki" gibi sorular sorulmasına da yol açacaktır elbette.
Bir yıl önce Mimar Sinan Üniversitesi Mimarlık Fakültesini birincilikle bitiren Uğur Şeker'in 2000 yılında Zap Medya'yı kuran ekipte yer alması yakın çevresini endişelendirmiştir diye düşünüyorum. Teyze-hala takımı 'gül gibi mesleği vardı halbuki'li cümleler kurmuştur belki de. Ama Zap Medya internet reklamcılığının en önemli markalarından biri haline geldi ve 2007 yılında da satışı gerçekleşti... Zap Medya demişken, Reklamz kurucusu Orkun Tekin'den de bahsetmemek olmaz. Tekin, Comnet İletişim Hizmetleri'nde kurumsal satış uzmanı olarak gelecekte kuracağı önemli şirketlere hazırlık yapıyordu.
'Türkiye'de internet eşittir Süperonline' sloganı da aynı yıl mı çıkmıştı bilmiyorum ama o zamanlar önemli bir çoğunluk için 'Türkiye'de internet eşitti Serdar Kuzuloğlu.' İnternet Yayınları Yönetmeni sıfatıyla Radikal'de çalışmaya (İnternet ekipler amiri sıfatı da buradan türemiş olabilir.) ve çeşitli etkinliklerde internet üzerine konuşmalar yapmaya devam ediyordu. "Beşinci Compex Multimedia ve İnternet Fuarı'nda Radikal Gazetesinden Serdar Kuzuloğlu internette yayıncılık konulu bir konuşma yaptı. Fuarda ayrıca mankenlerdunyasi.com sitesini mankenler Aysun Kayacı ve Tülin Şahin tanıttı..." gibi bir haber var. Demek ki o zamanki etkinlikler daha güzelmiş. Bu yıl o kadar konferansa katıldım, ilaç niyetine tek mankene rastlamadım...
Duygu Asena da Milliyet'teki bir yazısında şöyle demiş:
"Geçen gün öğle vakti saat bir sularında, Radikal'in internetçileri bir yabancı kanaldan İngilizce verilen bir maçı izliyor ve çok heyecanlanıyorlardı... Kalktım gittim tabii odalarına. 'Sizi rahatsız etmeyeyim ama ne maçı bu saatte' diye sordum. Aaa bir baktım, ellerinde birer kumanda aleti ekranda da bir futbol maçı, Serdar Kuzuloğlu ile Okan Aşık kendi aralarında futbol oynuyorlar. Üstelik bir maç spikeri de maçı anlatıyor. Resmen birebir anlatıyor... Serdar bana laf yetiştirirken Arsenal'den bir gol yiyor ve spiker 'gool' diye bağırıyor. Olacak şey değil..."
Kuzuloğlu 2000 yılında Finansal Forum Gazetesini internete taşımakla da görevliymiş. Ve her ne kadar elimizde resmi delil olmasa da, Ağustos ayında başlayan ve fenomen haline gelen Turkishmusic.org'daki Sezen Aksu Tartışmasını heyecanla izlemiştir.
Son isim yukarıdakilerden biraz farklı. Yüce Zerey, diğerlerinin aksine girişimciliğe hiç bulaşmamış (En azından ben öyle biliyorum). Şu anda Coca Cola Türkiye'de interaktif pazarlama müdürü olarak çalışan Zerey'in, hem Bilgi Üniversitesi'nden hem de London School of Economics and Political Science'dan diploma almasına daha bir yıl varmış... Yine resmi delil olmasa da, 2000 yılının hafta sonlarını Beşiktaş İnönü Stadı'nda geçiriyor olması kuvvetle muhtemel.
"Sektörün önde gelen isimleri bunlar mı şimdi? Bu kadarcık mı? Bizim Taylan Abi de var mesela, o da çok önemli biri. Onu neden yazmadın?" gibi sorular gelirse cevabım şu olur: Elbette nice değerli girişimciler, profesyoneller vardır ama özellikle şu dönemde göz önünde olanları ve toplantılarda, konferanslarda, kendi bloglarında fikirlerini belirten; faydalı olmaya çalışan isimler bunlar...
Umarım böyle başarılı örneklerin işe ilk giriştiği günkü hayallerini, heyecanlarını, sonraki hayal kırıklıklarını okuyabileceğimiz; izleyebileceğimiz derleme bir kaynağa kavuşuruz. Bu bakımdan, kaldiracetkisi.com'un çalışmalarının sonucunu heyecanla bekliyorum.
Benzer Yazılar:
Twitter'daki Ünlülerimiz: Genel Özellikleri ve Davranış Biçimleri
Ünlü Blogların İlk Yazıları
10.000 Dolara Çırağım Olur musun?
Benzer Yazılar:
Twitter'daki Ünlülerimiz: Genel Özellikleri ve Davranış Biçimleri
Ünlü Blogların İlk Yazıları
10.000 Dolara Çırağım Olur musun?
Çok keyifli bir yazı olmuş (:
YanıtlaSilElinize sağlık.
Vallahi bu kadar kişinin üstüne aa şunu niye yazmadın diyen çıkabilir mi bilemedim ben. E-ticaretten online medyaya, dijital medya planlamadan dijital marketing gurusuna dayanan oldukça doyurucu bir liste olmuş.
@Betül
SilTeşekkürler:)
Bi on yıl sonra dünya çapında listeler yaparız umarım...
two thumbs up!
YanıtlaSil